ΠΔΕ301: Νομισματικά και Τραπεζικά

Στόχος της Θεματικής Ενότητας "ΠΔΕ301 Νομισματικά και Τραπεζικά" είναι να εισάξει τους φοιτητές στις βασικές αρχές των νομισματικών και τραπεζικών θεμάτων. Η Θεματική Ενότητα αρχίζει εισάγοντας τους φοιτητές στα τραπεζικά και νομισματικά θέματα και συζητά εκτενώς τον ρόλο του χρήματος, των τραπεζών και των χρηματαγορών στις σύγχρονες οικονομίες. Καταπιάνεται, επιπλέον, και με τη διεθνοποίηση των αγορών, καθώς και με τις χρηματοοικονομικές κρίσεις. Στη συνέχεια, η ΘΕ συζητά το χρηματοπιστωτικό σύστημα και τη σημασία του για την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας.

Ειδικότερα, γίνεται αναφορά στο θέμα της αποταμίευσης και του δανεισμού, στον ρόλο των χρηματοοικονομικών οργανισμών, στον διαχωρισμό των αγορών, στη χρηματοοικονομική καινοτομία, καθώς επίσης και στον ρόλο των εποπτικών αρχών.

Στη συνέχεια, η Θεματική Ενότητα ασχολείται με την έννοια και τα βασικά χαρακτηριστικά του χρήματος, ως μέσου συναλλαγής, μονάδα μέτρησης και απόθεμα αξίας. Επιπλέον, συζητά το σύστημα πληρωμών, καθώς επίσης και τους διάφορους ορισμούς του χρήματος. Ακολούθως, καταπιάνεται με τα επιτόκια και την απόδοση των επενδύσεων και εισάγει έννοιες που αφορούν στη διαχρονική αξία του χρήματος (π.χ. παρούσα αξία, μελλοντική αξία). Επιπλέον, γίνεται αναφορά και στα διάφορα πιστωτικά εργαλεία, αναπτύσσοντας τα χαρακτηριστικά του καθενός.

Ακολούθως, η Θεματική Ενότητα καταπιάνεται με τις μεταβολές των επιτοκίων και ειδικότερα με τους παράγοντες που μπορούν να τις προκαλέσουν. Συζητά την προσφορά και τη ζήτηση του χρήματος και των ομολόγων και αναλύει τις προκύπτουσες ισορροπίες στις αντίστοιχες αγορές. Στη συνέχεια, γίνεται συζήτηση για τα επιτόκια και ειδικότερα τη διάρθρωση του κινδύνου και των επιτοκίων. Ειδικότερα, αναλύεται ο κίνδυνος αθέτησης και η ρευστότητα των ομολόγων καθώς επίσης και η χρονική διάρθρωση των επιτοκίων.

Το επόμενο αντικείμενο που συζητά η Θεματική Ενότητα είναι το χρηματιστήριο και ειδικότερα οι μετοχές όπου, εκτός από τα βασικά χαρακτηριστικά τους, συζητά θεωρίες αποτίμησής τους, καθώς επίσης και τη θεωρία των ορθολογικών προσδοκιών, η οποία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αποτελεσματικότητα των αγορών.

Στη συνέχεια, ασχολείται με τη χρηματοοικονομική διάρθρωση ανά το παγκόσμιο και ειδικότερα με τα βασικά χαρακτηριστικά της, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, καθώς επίσης και τα εργαλεία που χρησιμοποιεί για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών. Γίνεται αναφορά σε σημαντικά θέματα όπως είναι το κόστος συναλλαγών, η αξία της πληροφόρηση, η ασύμμετρη πληροφόρηση, και η σχέση εντολέα–εντολοδόχου.  Ακολούθως, αναλύεται το θέμα των χρηματοοικονομικών κρίσεων, τα κυριότερα στάδιά τους όπως επίσης και τις επιπτώσεις τους.

Η Θεματική Ενότητα ολοκληρώνεται με μια εμπεριστατωμένη συζήτηση αναφορικά με τη λειτουργία των τραπεζών, με στόχο να απαντήσει σε ερωτήματα, όπως για παράδειγμα γιατί και πώς παραχωρούν δάνεια, πώς αποκτούν κεφάλαια και διαχειρίζονται τα περιουσιακά τους στοιχεία και τις υποχρεώσεις τους, και πώς δημιουργούν κέρδη. Καταπιάνεται, επίσης, και με την οικονομική ανάλυση της χρηματοοικονομικής ρύθμισης, συζητώντας τις βασικές κατηγορίες της, όπως για παράδειγμα την ανάγκη για κυβερνητικό δίχτυ προστασίας, τους περιορισμούς στη διακράτηση συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων, την κεφαλαιακή επάρκεια, την ανάγκη για σωστή πληροφόρηση και την μικρό-και μακρό-προληπτική εποπτεία.