ΕΔΜ521: Σύγχρονος Κόσμος: Η Κοινωνική Συνθήκη

Η έλευση της ύστερης νεωτερικότητας (απίσχνανση των μεγάλων αφηγήσεων, παγκοσμιοποίηση, προσήλωση στην οικονομική ανάπτυξη και ταυτόχρονα απομυθοποίηση των ‘ιερών’, επίταση του ρίσκου, της ρευστότητας και των κινδύνων σε πλανητικό επίπεδο), σε συνδυασμό με τον ερχομό του διαδικτύου και των ηλεκτρονικών μέσων δικτύωσης είχαν ως αδήριτο αποτέλεσμα αφενός, την πύκνωση των σχέσεων διάδρασης και επαφής μεταξύ των ανθρώπων και αφ’ ετέρου, την εκ νέου ιεράρχησή, αξιολογική αναδιάταξη και λειτουργική αναδιάρθρωσή τους, σε επίπεδο προτεραιοτήτων, βαρύτητας, κοινωνικοποιητικής επίδρασης και σημειολογικού φορτίου.

Το σύγχρονο υποκείμενο, με εγγενή την προδιάθεση ερμηνείας και νοηματοδότησης της ύπαρξης του και των κοινωνικών δυναμικών που τη διέπουν, ζει πλέον σε έναν έντονα διαστρωματωμένο και εξαιρετικά σύνθετο, αν όχι περίπλοκο, de jure ρευστό, ταχύτατα μεταβαλλόμενο και κερματισμένο κόσμο. Σε αυτό τον κόσμο της ρευστότητας και της επιτάχυνσης των διαδραστικών φαινόμενων, όπου όλα μοιάζουν ανοικτά και την ίδια στιγμή ενδέχεται να είναι ερμητικά κλειστά, όπως η δυνατότητα ουσιαστικής σχέσης, αφοσίωσης και επικοινωνίας, ο σύγχρονος επικοινωνιολόγος και δημοσιογράφος καλείται πρωτίστως καταλάβει την πραγματικότητα στην οποία ζει. Για να το πετύχει αυτό, συνακόλουθα, οφείλει να εξετάσει και να αναλύσει τα φαινόμενα αυτά, ώστε να τα κατανοήσει και εάν δυνατόν να επηρεάσει τον τρόπο λειτουργίας τους, παράγοντας νόημα και φορτία πληροφόρησης με αξία, απήχηση και δυνατότητα επιρροής (σε μικρή ή μεγαλύτερη κλίμακα).

Επί αυτής της βάσης ο σύγχρονος δημοσιογράφος ή επικοινωνιολόγος καλείται να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά ενός μετανεωτερικού uomo universale. Η συγκεκριμένη θεματική ενότητα έχει ως στόχο την διάπλαση και προσφορά των απαραίτητων εργαλείων – μέσων αυτού ακριβώς του ανθρωπότυπου, επιδαψιλεύοντάς τον με πολυπόθητη και πολυδιάστατη, εγκύκλια, «χαρούμενη» γνώση.